[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Przeprowadzona przezeńreforma organizacji legionów, taktyki i uzbrojenia, której celem było pokonaniedziałającej niezwykle elastycznie armii kartagińskiej, pokazuje jego gotowość doprzyjmowania i wprowadzania w życie nowych pomysłów.Scypionprzeciwstawił się podstawowemu założeniu strategicznemu dotyczącemu wojnyz Hannibalem, gdy stwierdził, że wojna z Kartagińczykami nigdy nie zostaniewygrana na terenie Italii i że kluczem do zwycięstwa jest Hiszpania i północnaAfryka.Wielcy przywódcy cechują się wyobraz
nią, umiejętnością formułowaniaalternatywnego biegu wydarzeń.Potrafią przewidzieć i oszacować, co może sięwydarzyć, opierając się na dostępnej wiedzy.Zastąpienie takiego twórczegorozumowania formułami, technikami, tradycjami, rytuałami - czyli tym, cozawsze się robi, ponieważ zawsze było robione - nieubłaganie prowadzi doklęski na polu walki.Rzymskie wojska, walczące z Hannibalem, ponosiłykolejne porażki, ponieważ ich dowódcy wykorzystywali je właśnie w taki sposób,jakiego się spodziewano.Scypion dostrzegł potrzebę przeprowadzenia zmianyw strukturze i taktyce legionów i ostatecznie pokonał Kartagińczyków.Wielki przywódca musi również być gotów do podjęcia wielkiego ryzykaniczym zawodowy hazardzista - a nie pełen entuzjazmu amator - ponieważ jestświadom tego, że sama wiedza na temat danych okoliczności i wydarzeń jestniewystarczająca, aby nad nimi przejąć kontrolę.Rzeczywistość w chaosiebitwy nie może być całkowicie rozpoznana ani całkowicie zgodna z czyjąś wolą.Zawsze pojawiają się straszne  jeśli".Tylko wielki hazardzista ośmieliłby sięzaatakować Italię przez Alpy czy uderzyć na główną bazę strategicznąKartagińczyków w Nowej Kartaginie.Być może dyskusje ojca i stryja, którym przysłuchiwał się w dzieciństwie,stanowiły dla niego wskazówkę, gdy sam był już żołnierzem.Być może równieżzapoznanie się w młodości z historią Grecji i podziw dla kampaniiprowadzonych przez Epaminondasa, Filipa Macedońskiego, AleksandraWielkiego i Pyrrusa zainspirowały go do poszukiwania spełnienia na wojnie,dającej możność wykazania się męstwem.Bez względu na to, co miało wpływna młodego Publisza Scypiona, cechował się on bystrym umysłem, pewnościąsiebie i chęcią zaryzykowaniawszystkiego dla jednego śmiałego uderzenia, gdy pojawiły się sprzyjająceokoliczności.Należał do tych nielicznych wojskowych, którzy nigdy nie przestająsię uczyć na własnym doświadczeniu i nieustannie powtarzają lekcje zprzeszłości w obliczu doświadczeń z teraz
niejszości, aby móc przewidziećprzyszłość.Był wodzem, jakiego Rzym już więcej nie miał.2StrategieKonflikt między Rzymem a Kartaginą, zwany wojnami punickimi, jakopierwszy w dziejach miał charakter wojny nowoczesnej: opierał się na strategii.Wcześniejsze konfrontacje zazwyczaj rozstrzygały się podczas jednej lubdwóch bitew, w czasie których walczące strony zdobywały lub traciły określoneobiekty strategiczne.Imperia czasem zmieniały kształt w wyniku pojedynczegostarcia.Wojny punickie trwały ponad czterdzieści lat (264-146 p.n.e.zprzerwami); w tym czasie Rzym przegrywał kolejne potyczki, a jednak przetrwał,miał bowiem do dyspozycji znacznie większe zasoby strategiczne niż jakie-kolwiek inne ówczesne państwo.Strategia rzymska była rezultatem zarównowoli politycznej i społecznej, jak i zasobów materialnych republiki.Ostatecznawygrana Rzymu oznaczała rozpoczęcie nowej ery, w której wola polityczna iumiejętność zagwarantowania odpowiednich zasobów strategicznych podczasokreślania celów wojskowych i politycznych stały się najważniejszą cechądziałań wojennych prowadzonych przez to państwo.Mniej więcej od VIII do III w.p.n.e.Rzym i Kartagina rozwijały sięniezależnie, jako dwa najważniejsze organizmy polityczne w regionie MorzaZ
ródziemnego; w tym czasie nie dochodziło między nimi do konfliktów.Rzym,niewielkie miasto-państwo (civitas) nad brzegiem Tybru, stopniowo wyrósł nagłówną siłę w Italii, ale utrzymywał niewiele kontaktów z państwami leżącymipoza Półwyspem Apenińskim, nie miał też kolonii poza Italią.Założona przezFenicjan około VII w.p.n.e.Kartagina była kolonią handlową Tyru.Do V w.p.n.e.uzyskałaniezależność i stała się najbogatszym i najpotężniejszym państwem wzachodniej części basenu śródziemnomorskiego.Potęga Kartaginy opierała sięna umiejętności zapewnienia sobie niemal monopolistycznego dostępu dorynków i zasobów Sycylii, Korsyki, Sardynii, Balearów i wybrzeża Hiszpanii [ Pobierz całość w formacie PDF ]