[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.nadnaturalna).W sensie szerszym: teoria treści, zało\
eń ikonsekwencji objawienia danej religii (zbudowana przy uzasadnionej akceptacjitego objawienia) lub systematyczny wykład (opracowanie) dogmatyki(uporządkowanego zespołu twierdzeń, dotyczących głównie Boga i człowieka,przyjętych za pomocą wiary) i etyki pewnej religii oraz teorii spełnianego w niejkultu i (za niego odpowiedzialnej) instytucji religijnej (w tym: dziejów tejinstytucji).T.(zawsze zrelatywizowana do określonej religii: t.chrześcijańska,islamska itd.) występuje w ka\
dej religii bądz
jako rezultat teoretycznegonamysłu nad nią jej wyznawców, bądz
jako stanowiąca jej (wyraz
ny lub nie)składnik doktryna religijna.Teolog opracowując dane poznania nadprzyrodzo-nego posługuje się naturalnymi władzami poznawczymi, stąd t.mo\
na traktowaćjako naukę; dyskutuje się status metodologiczny ró\
nych dyscyplinteologicznych, wiele z nich jest (w tym aspekcie) albo swoistą postaciąniektórych działów filozofii i humanistyki (głównie hermeneutyki i historii), alboje zakłada; dyscypliną t.najbli\
szą filozofii jest tzw.t.fundamentalna (dawniej:apologetyka), która m.in.uzasadnia podstawy wiary (wiarygodność objawienia).Według S.Kamińskiego t.(chrześcijańska) to  rewelacjoni-zacja wiedzynaturalnej o \
yciu ludzkim w stosunku do Absolutu" (uzupełnienie wiedzy oczłowieku za pomocą danych Objawienia).teoria - uporządkowany zbiór twierdzeń, stanowiący ustalony na danym etapierezultat poznania jakiejś dziedziny.Nazwa: t.(wywodząca się z językagreckiego; po łacinie421contemplatio - kontemplacja) łączyła pierwotnie w swym znaczeniu momentyreligijne, dynamiczne i poznawcze (oznaczała poselstwo polis do oglądania winnym mieście obrzędów religijnych).teoria poznania - inaczej: gnozeologia, epistemologia, krytyka poznania,kryteriologia, noetyka; nauka filozoficzna badająca poznanie ludzkie w aspekciejego prawdziwości celem uzyskania ostatecznej oceny (lub kryterium oceny)wartości poznawczej faktycznych rezultatów ludzkiego poznania.Podstawowaproblematyka ogólnej t.p.to: zagadnienie z
ródeł poznania, granic (przedmiotu)poznania, podmiotu poznania, prawdy i jej kryteriów; a tak\
e zagadnieniabardziej szczegółowe: poznawczej roli znaków (języka), jakości zmysłowych,uniwersaliów, wiedzy koniecznej, wiedzy prawdopodobnej.Szegóło-we teoriepoznania to teorie poszczególnych odmian poznania (np.t.p.zmysłowego, t.p.wartości).Istnieje co najmniej pięć koncepcji uprawiania t.p.: t.p.jakodyscyplina uprawiana w ramach nauk przyrodniczych lub humanistycznych (np.psychofizjologiczna t.p., epistemologia znaturalizowana, ewolucyjna t.p.,socjologia wiedzy), t.p.uprawiana metodą dedukcyjną na wzór rachunkówformalnych (logistyczna t.p.), t.p.jako semio-tyczna (semantyczna) analizajęzykowych rezultatów poznania, t.p.jako metafizyka szczegółowa badającaszczególną odmianę bytu: poznanie, autonomiczna t.p.(badająca w sposóbniedogmatyczny i krytyczny poznanie jako informatora, wychodząc od zacho-dzenia i treści samoujawniających się jako informatywne świadomościowychprze\
yć poznawczych).termin - 1) punkt początkowy lub końcowy; kres, granica; 2) wyra\
enie, głównienazwo-we; 3) nazwa o ściśle określonym znaczeniu (najlepiej poprzez dokładnepodanie jej zakresu i treści); terminy mo\
na dzielić ze względu na sposób ichdefiniowania lub rodzaj przedmiotów, które są przez nie oznaczane.Terminypierwotne - wyra\
enia występujące w aksjomatach danego systemudedukcyjnego (wiedzy) i definiowane wyłącznie za pomocą definicjiaksjomatycznej.tetyczny - stwierdzający, uznający, ustanawiający (głównie w bycie, istnieniu).T.moment - moment aktu poznawczego (związany z momentem asercji),polegający na odpowiednim stwierdzeniu istnienia czegoś, jego bytowej(egzystencjalnej, ontycznej) charakteryzacji lub pozycji.teza - twierdzenie przyjęte (za prawdziwe) w pewnym systemie czy teorii.Niektórzy filozofowie nadają nazwie: t.specjalne (techniczne) znaczenia.totalność - całość (rzeczywistości), wszystko, wszystkość, pełnia (niekiedy:nieskończoność); w systemach panteizujących t.uto\
samia się z absolutem;niektórzy filozofowie (np.G.W.F [ Pobierz całość w formacie PDF ]