[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Z takiego układu korzyści czerpał zarówno Kościół, jak i władze świeckie.Królewscy władcy zapewniali nie tylko siłę zbrojną, ale także lukratywne stanowiska dla duchowieństwa.Biskupi szybko zdobyli władzę militarną i cywilną poprzez sprawowanie nadzoru nad administracją.Stawali się tak silni i wpływowi, jak najwięksi feudalni panowie.Historyk Jeffrey Burton Russell pisze:„Układ ten był systemem samopodtrzymującym się: im więcej władzy i dóbr posiadali biskupi, w tym większym stopniu królo­wie potrzebowali wiernych sobie bogatych ludzi; niemniej do u­trzymania ich lojalności, musieli ich obdarzać większą władzą i majątkiem.Nic zatem dziwnego, że biskupi z większą uwagą zwracali swoje oczy na tron niż na krzyż.”W okresie, w którym przeważała wiara w boskie pochodzenie władzy króla, papieskie poparcie stało się kluczową sprawą dla europejskich władców.Ko­ściół stwarzał pozory jedności królestwa przez nawracanie poddanych na wiarę chrześcijańską, jednakże, zwykle nie było to niczym innym jak fasadą jego rzeczywistej działalności.Papież Grzegorz Wielki w liście do swojego emisa­-50riusza w Brytanii, świętego Augustyna z Canterbury, zilustrował swoje zainte­resowanie nawracaniem ludzi na chrześcijanizm:„.ludzie nie mają konieczności zmiany swoich miejsc zgroma­dzeń; gdzie dawniej składali ofiary demonom, pozwól im tam nadal zbierać się w Dniu Świętym, który wskazany jest przez Ko­ściół i uśmierć ich bestie, aby dłużej nie oddawali czci demonom, ale gromadzili się tam dla zbiorowego posilenia się czcią Tego, którego teraz wielbią”.Mimo że średniowieczny Kościół misternie spustoszył większość dziedzin życia, to nie spowodował większych zmian w sposobie postrzegania Boga przez zwykłych ludzi.Ciągłe ostrzeżenia Kościoła kierowane pod adresem pogańskich obrzędów wskazują, jak dalece nawracanie na wiarę chrześcijańską pozbawione było głębszych treści.Bez przerwy ostrzegano przed praktykowa­niem zwyczajów związanych z drzewami, przyrodą, czy przed wiarą w czary, czasami posuwając się tak daleko, że nakazywano burzenie kościołów, gdy odkryto, że ludzie oddają w nich cześć dawnym bogom i boginiom.W roku 742 Kościół wydał dekret, w którym czytamy:„.każda pogańska profanacja winna być usunięta i z pogardą od­rzucona, czy będzie to składanie krwawych ofiar, czy wróżbiar­stwo i przepowiadanie, czy amulety i znaki, czy ofiary - dla któ­rych ciemni ludzie odprawiają obrzędy pogańskie obok kościel­nych, pod zasłoną imion świętych męczenników.”Nazwy otaczanych czcią źródeł zamieniane były na imiona czcigodnych świętych, w miejscach pogańskich świątyń budowano kościoły, wciąż jeszcze nie zmieniając charakteru nabożeństw.Kościół odegrał fundamentalną rolę we wprowadzaniu Europy w mroczny okres jej dziejów.Jego niszczycielski wpływ odczuwany był w prawie wszystkich dziedzinach życia.Ironią jest, że jedynym obszarem, na który średniowieczny Kościół wywarł niewielki wpływ, było życie duchowe prostych ludzi.Chociaż większość przyjęła wiarę chrześcijań­ską, to nie zmieniła swojego rozumienia i postrzegania Boga.Kościół walczy ze zmianami 1000-1500 r.Duch przemian okresu Średniowiecza rzucił wyzwanie panującej władzy Kościoła.Kościół odpowiedział umacnianiem swojej autorytatywnej struktury, domagał się uznania zwierzchnictwa władzy papieskiej nad wszystkimi ówcze­snymi mocarstwami oraz namawiał do wystąpienia przeciwko muzułmanom, Żydom i Wschodniemu Kościołowi Ortodoksyjnemu.Kiedy wyprawy krzyżo­we nie zjednoczyły Europy wokół Kościoła, zaatakował wszystkich, których uważał za swoich wrogów: lichwiarzy, zwolenników nacjonalizmu i katarów.Dramatyczne zmiany, które rozpoczęły się po wkroczeniu w drugie tysiąclecie zapoczątkowały korzystniejszy okres w historii Europy.Kultura rolnicza dała początek szybkiemu rozwojowi miast, populacja ludzi eksplodowała w stopniu nie mającym sobie równego w zachodnim świecie, aż do XIX i XX wiekuj.Znacznie więcej ludzi zaczęło utrzymywać się z handlu i rzemiosła, dając po­czątek nowej, coraz liczniejszej klasie społecznej kupców i rzemieślników.Kupcy dostarczali wielu przykładów na to, że dzięki rozumowi, pracy i pro­dukcji jednostka mogła w swoim życiu wiele zmienić.Przemierzając szlaki handlowe z północnej Hiszpanii i południowych Włoch, kupcy rozpowszech­niali nowe wiadomości i poglądy ze świata arabskiego i z Grecji.Klasyczne dzieła łacińskie, w większości zniszczone za panowania Kościoła, od nowa tłumaczono z arabskiego na łacinę.Gdy dzieła Arystotelesa, będące przykła­dem logicznego myślenia, ponownie dotarły na Zachód, pojawiła się scholasty­ka, nauka, która rzuciła wyzwanie twierdzeniom Kościoła, że wymóg ślepej wiary jest akceptowany przez jednostkę.Na przykład, żyjący w XII wieku Piotr Abelard zastosował metodę scholastyków dla poparcia możliwości podejmo­wania przez człowieka samodzielnych decyzji, zakwestionowania autorytatyw­nych poglądów oraz wskazania na sprzeczności występujące w doktrynie i Piśmie Świętym Kościoła.Kształcenie, ograniczane tylko do osób duchownych, zaczęło się załamy­wać.Nie tylko zakładano nowe szkoły dające podstawowe wykształcenie kup­com i rzemieślnikom, ale także powołano do życia uniwersytety w Paryżu,52Oxfordzie, Cambridge, Salerno czy Bolonii.Światło dzienne ujrzały literackie epiki i romanse, takie jak „Rycerze okrągłego stołu", „Pieśń Cyda", czy „Boska komedia" Dantego.Źródłem ludowej poezji i prozy byli dworscy błaźni.Ponowny wzrost zainteresowania architekturą doprowadził ostatecznie do pojawienia się stylu romańskiego i gotyckiego oraz przyczynił się do rozwo­ju techniki [ Pobierz całość w formacie PDF ]