[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.bankrutujemy.Szanowna gazeta czuje nie pohamowaną chęćrozdzierania śledzi, kurcząt, owiec  całych narodów.Staje przed nami, ogląda ze wszystkichstron, rewiduje, mruczy, grozi, wreszcie krzyczy: Wy, wy.patrzycie na gwiazdy! My mil-czymy, ona unosząc się, wrzeszczy: Na gwiazdy? Patrol! Czcigodne, zacne  Nowoje Wre-mia ! Czyż ci zabrakło śledzi, kurcząt, owiec? Kant przy wykładach darł tylko pióra, aleprawda, on inaczej pojmował ,,rozum praktyczny.Bądz
co bądz
, pamiętaj, że gdy kiedyś -jak mówi Borne - zostaniesz zardzewiałą tarczą i wołać będziesz do słońca: daj mi blasku!Ono ci odpowie: wprzód oczyść się!I bankrutujemy.Dlatego właśnie karnawał był tak hucznym.Kpem nazwał się ten, ktoprzynajmniej raz nie wyprawił balu z tańcami do białego dnia i winem do syta.Pod konieczapust nie brakło nawet poświęceń: zaczęto urządzać ,,wieczorki wełniane.Jeżeli żony i cór-ki tureckich świętych nie w jedwabiu składają ofiary Terpsychorze, to przecież jest w tymdużo zasługi.Wyhulawszy się w stolicy i na prowincji, gęściej niż przedtem bankrutujemy -wszyscy, już nie tylko kupcy i przemysłowcy, ale ziemianie, rzemieślnicy, arystokraci - gro-madą.Przodem idą łotry i marnotrawcy, za nimi nieszczęśliwi, w końcu, pociągnięci w ot-chłań przez jednych i drugich, bogaci.Grunt pod nogami z wolna obłamuje się, aż wreszciepozostaje krawędz
cienka jak ostrze noża, na której jedni balansują, drudzy z niej spadają.Gdzie koniec? Albo ja wiem.Taki lub inny plaster łagodzący złego nie wyleczy.Kapitalizmgnije i gnić będzie pomimo wszelkich środków dezynfekcyjnych, bo czerpie swe soki zezłych instynktów ludzkich, będących konieczną przymieszką tego materiału, z którego naturalepi człowieka.Są lekarze, którzy szczerze wierzą, że jeśli podręcznik medycyny dla pokonania gorączkiradzi dać chininy, chinina musi ją usunąć.Rzeczywiście usuwa albo nie, chociażbyśmy zapi-sywali ją nie w gramach, ale w korcach.Dostrzeżono, że konduktorzy tramwajów popełniająnadużycia przy sprzedaży biletów i zalecono.lepszy dozór.O, naiwności, tak szybko zni-87kasz, że każdy ślad twych lotnych stopek jest mi drogim! Jeśli kto mówi: najlepszym sposo-bem oduczenia poczthaltera, ażeby nie odklejał marek i nie niszczył listów, jest złapanie gona gorącym uczynku i wsadzenie do kozy, to natychmiast widzę odcisk owej naiwności, któranie przypuszcza, że jeszcze lepszym sposobem byłoby podwyższenie pensji winnemu.Po-dobnie z konduktorami.W ciepłym pokoju i z pełnym żołądkiem łatwo uczyć moralności, aleproszę po kilkanaście godzin codziennie jez
dzić tramwajem w zimna i upały za 30 rubli mie-sięcznie, których znaczną część oskubują kary! Towarzystwo tramwajowe prowadzi wzglę-dem swych oficjalistów nielitościwy wyzysk, zmuszając ich po prostu do nadużyć.- A bilet? - upomniałem się raz u konduktora.- Na co panu? - spytał.- Dla ścisłości.- Ach, gdybyś pan wiedział, jakich ja doznaję ścisłości, mając nieraz kilkanaście rublimiesięcznie! Dorożkarz zrysuje wagon - płać, konia furman uderzy - płać, poduszkę ktoś ro-zedrze - płać, co zostanie?Nie próbowałem odejmować, a raczej uczułem chęć odjęcia nieco z zysków Towarzy-stwa na korzyść jego murzynów, którzy powinni mu za składkowe pieniądze w darze nowo-rocznym kupić.Zasady etyki Spencera.Spółka Nakładowa ma wydać pod koniec tego roku książkę dla dzieci.Ponieważ nie po-siadamy wybitnych do takiej pracy talentów, wydawcy więc zaprosili stu kilkudziesięciu zna-nych pisarzów polskich do złożenia ofiar dla dzieci.Powieściopisarz, poeta, uczony, chociażtemu rodzajowi literatury sił swoich nie poświęca, jednakże przy dobrej woli potrafi przemó-wić do młodocianych czytelników bajką, powiastką, wierszykiem lub przystępną lekcją.Bę-dzie to zbiorek ciekawy, oryginalny i - mam nadzieję - znakomity.Obok Kraszewskiego, Je-ża, Orzeszkowej, Morzkowskiej stanie Prus, Bałucki, Bliziński, starsi i młodzi, w długim sze-regu ludzie talentu i zasługi, otoczeni dziećmi.Jeżeli do takich słuchaczów przemawia Tyn-dall, czemuż by nasi pisarze zająć ich nie zdołali? Jest to nie tylko możliwość, ale i obowią-zek.Pierwsza nauka nie jest zadaniem tak małoznacznym, ażeby je powierzać partaczom,bezmyślnym bajarzom i mdłym rymopisom [ Pobierz całość w formacie PDF ]