[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.O to upraszam pokornie Waszej K.Mści, Pana megoMłciwego".Spojrzą po sobie, poczną się okrutnie śmiać.Rzecze PotockiSzczęsny, wojewoda sieradzki, do króla:  Jeszczem nie widział takprawdziwej pochwały".Odpowie Czarniecki, starosta kaniowski, pisarzpolny:  Nie dziwować się; nauczył się bo w dobrym porządkuwojować".Rozgłosiło się tedy, gniewali się.Stary Misiowski mówił przedniektórymi:  Nie uroście u nas w województwie pan Pasek za taką bracinaszych dyfamacyą"2.Jam też zaś mówił e contra: że  oni sami na takązarobili infamią i zawsze im na oczy wyrzucać będę".Przysłał ci zaś byłpotem pan Sobieski, hetman i marszałek koronny, kilku Tatarów, ale i natego fremebat popularitas, że go to fama uczyniła drugim poarcybiskupie malkontentem.Poczęto zaraz traktować konfederacyą alboraczej praktykować, żeby się sprzysiąc unanimi voto króla do garła nieodstępować, bo miał wielką popularitatem i u wszystkich stanów miłość.Z tej racyej invehebant na wszystkich bardzo malkontentów.Ruszyliśmysię tedy pod1Ponderować - ważyć.2Dyfamacja - zniesławienie.Lublin i tam zaraz stanąwszy, mówili de modo consultationis: Jako tochrzcić: czy sejmem koronnym, czy konwokacyą, czy liołemgeneralnym?" Conclusum tedy, że nie może być konwokacyą, bo ta percertum numerum personarum odprawuje się; nie sejm, bo ten per nuntiosterrestres.a tu tota Respublica i kożdy sobie jest posłem, ale musi byćkoło generalne, ponieważ Rzplta in armis existlt.Obraliśmy tedymarszałkiem Stefana Czarnieckiego, pisarza polnego, starostękaniowskiego, człowieka tantae activitatis, który tak umiał rzeczyakomodować, żeby wszystko przyprowadzić ad eum finem per quem niebyłaby damnificatio Reipublicae.Sam to znać Bóg ordynował sercaludzkie, żeby obrać tego, któryby nie tylko na przednie, ale i na ostatniemiał wzgląd koła, bo gdyby był kto inszy z tych, co sobie tego życzyli,dostąpił pomienionej dyrekcyej, infallibiliter zamieszaliby byliRzeczpospolitą tak, jako nigdy bardziej.Bo jedni zelabant pro partecoronati capitis, jej laesionem zakładając pro basi et angulari lapide iradząc, żeby się tego upomnieć i przy tym stawać in gradu absoluto;drudzy zaś uważali praeiudicata antecedentia, że to trafiały się podobneokazye, do jednej tylko osoby regulujące się1, a czego w ojczyz
nienarobiły, do jakiego przyprowadziły krwie rozlania! Uważali, że towielkie za sobą pociągnąć musi krwie rozlanie, zamieszanie, a Bóg wie,jeżeli nie ostarnią zgubę nie tylko tego jednego królestwa, które jestantemurale Christianitatis, ale wszystkich inszych monarchijchrześcijańskich, a znać, że to sama wola Boska militabat pro nobis.bosię nam wszystkie rzeczy kleiły.Tamci zaś cholerycy2 pragnęli miecza ikrwie rozlania, wołali pretendując3, że nie może być dobrze w Polszcze,póko perversa capita (które i z dobrym panem nie dadzą nam spokojniezażyć swobód naszych) nie wezmą swego karania.1Regulować - stosować: Pasek ma tu na myśli rokosze wzniecane przezjednostki.2Cholerycy - gwałtowni.3Pretendować - ubiegać się.Tak tedy stanął szczęśliwie elektem na marszałkostwo Czarniecki;zaraz przy tym conclusum, żeby kołowanie odprawiało się z powiatów, ato propter meliorem ordinem; żeby sami tylko deputaci z marszałkiemzasiadając na sesyach, traktowali celeriorem cursum consultationumpublicarum, żeby głosami czasu nie zabierać i prędszą w kożdejmateryej nomine powiatu swego dać deklaracyą, non praedusa jednakvia przymówienia się kożdemu szlachcicowi, choć nie deputat,uprosiwszy sobie głos u marszałka do materyej, o której powinien byłwprzód mieć dobrą od deputata swego informacyą.Poobierano tedy wpartykularnych kołach deputatów po dwóch z kożdego powiatu, gdzieteż i mnie z powiatu lelowskiego kazali Ichmść sobie służyć i stanąłemdeputatem z panem Wojciechem Giebułtowskim.Zasiadaliśmy tedy wpolu przed namiotami królewskimi, koło wielkie założywszy, a koło nasarbitrów1 konnych zawsze kilka i kilkanaście czasem tysięcy, jednychtrzez
wych, drugich pijanych.Zagaił marszałek facundissima oratione.Nastąpiły gratulationes od króla, od senatu, apprecando felicemeventum.Koż-demu marszałek odpowiedział in forma amplissima.Proponowano tedy materias consultationis, ale specialiter punktakardynalne, to jest defensionis patriae i należytej potędze tureckiejresystencyej2, a drugi custodiae corporis króla Pana et securitatis abimpetitione et insidiis malecontentorum.Od czego najpierwej począć,petit consilium marszałek od koła.Poczęli zabierać głosy, wywodząc, żeutrumque necessarium, ale cura salutis J.K.Mści Pana naszegoMiłościwego, ma być w tym u nas predykamencie 3, żeby ante omnia byłobmyślony Majestatowi zaszczyt, a potem o inszych consuleremateryach.Taką miał miłość ten pan, że wszyscy unanimi voce na to sięzgadzali,, żeby zaraz w obozie zaciągnąć i zostawić do boku jego pięt-naście tysięcy wojska i pospolite ruszenie omni necessitate zapierwszymi zaraz wiciami, aby w pole wychodziło, libere dekla-1Arbiter - świadek.2Resystencja - odparcie.3Predykament - poważanie.rowali i nie wzięła ta materya więcej czasu nad 3 godziny.De methodojednak contnbuendi na tę wyprawę zgodzić się niemogli po kołachpartykularnych kilka dni, bo niektórzy chcieli przez pobory, drudzyprzez podymne1 etc.A że nierychło na owę zebrało [by] się wyprawę,gdyby czekać wybrania owych podatków, tedy i w tym niernniejszapoddanych przeciwko panu pokazała się miłość, że, kto miał leżące podepozytach pieniądze w domu, dobrowolnie z swoją odzywali sięochotą:  Ja województwu memu pożyczę 50 tysięcy" -  Ja 60" -  Ja 10"-  Ja 15" -  Ja 20" etc.I tak wnet summy było i nadto Samiż tedy swoichsum poborcami byli, sami je za asygnacyami rotmistrzom wydawali;których rotmistrzów województwa sobie obierały.Drudzy też, co bylibliżsi, zaraz do obozu posprowadzali pieniądze i tak w lot zaszczyt panuobmyślony.Co wszystko sprawiła miłość prawdziwa poddanychprzeciwko królowi, któremu właśnie trzeba było zaszczytu, bo jużwojsku tamtemu, pod hetmanami będącemu, nie konfidował2.Z stronyzaś resystencyej potędze tureckiej ta była konsyderacya3, że to co-kolwiek my teraz czynimy dla króla, hoc bonum jest publiciter bonum,bo kiedy króla będziemy mieli mocnego, nie tak się o niego oburzą tezawzięte impety.Obmyślili tedy obronę [ Pobierz całość w formacie PDF ]