Ożarowski Aleksander Rosliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Również i u nas lubczyk ostatnio zyskuje na znacze-niu jako roślina przyprawowa i dodatek do surówek.Przetwory.Korzeń lubczyka podawany sam działa dość słabo, ale jego skuteczność zostajepodwyższona w prawidłowo zestawionych mieszankach ziołowych.Zioła moczopędne: zmieszać 30 g korzenia lubczyka, po 20 g liści brzozy, ziela skrzypu istrąków fasoli oraz po 10 g liści mącznicy lekarskiej i owoców dzikiej róży.Zalać 11/2 łyżkiziół w termosie 2 szklankami wody wrzącej.Zakryć i odstawić na 1 godz.Pić po 1/3 szklanki 2razy dziennie miedzy posiłkami.Zioła wiatropędne: zmieszać po 50 g korzenia lubczyka i kwiatu rumianku oraz po 25 gowoców anyżu i korzenia arcydzięgla.Zalać 1 łyżkę mieszanki 11/2 szklanki wody gorącej ipod przykryciem ogrzewać powoli do wrzenia.Odstawić na 15 min i przecedzić.Pić 2 razydziennie po 1/2 szklanki po jedzeniu.Zioła żołądkowo-jelitowe: zmieszać po 50 g owoców lub korzenia lubczyka i liścia orzechawłoskiego oraz po 25 g owocu kminku i ziela krwawnika.Zalać 11/2-2 łyżki ziół 2 szklankamiwody wrzącej i utrzymywać na parze pod przykryciem 15 min.Odstawić na 15 min i przece-dzić.Pić 2 razy dziennie 2/3 szklanki po jedzeniu w lekkich przypadkach nieżytu żołądka i je-lit, przebiegających z zaburzeniami trawiennymi i nieregularnymi wypróżnieniami.Zioła do kąpieli: zmieszać po 50 g korzenia lubczyka, korzenia łopianu, liścia babki i zielakrwawnika.Sporządzić odwar z całości ziół, zalewając je 3-4 l wody, ogrzewać pod przykry-ciem na małym ogniu do wrzenia i odstawić na 15 min.Przecedzić do wanny.Wytrawione zio-ła przełożyć do woreczka płóciennego, zawiązać i również umieścić w wannie wypełnionej do1/3 objętości wodą o temp.38�C.Czas kąpieli 15-20 min.Następnie mokre ciało owinąć prze-ścieradłem kąpielowym i odpoczywać 30-60 min.Kąpiel stosować co 2-3 dni przez 4 tygodniez dolegliwościach skórnych, zapaleniu i stanach skurczowych pęcherza i organów płciowych.75.LUKRECJA GAADKAGlycyrrhiza glabra L.Lukrecja jest byliną z rodziny Motylkowatych (Papilionaceae), występującą w południowejEuropie i Azji Mniejszej, obecnie uprawianą w wielu krajach, w tym również w Polsce.Wuprawie znanych jest kilka odmian.Lukrecja ma system korzeniowy bardzo silnie rozwinięty, składający się z palowego korze-nia głównego i odchodzących od niego długich korzeni bocznych, sięgających do kilku metróww głąb ziemi.Z pąków na szyjce korzeniowej wyrasta system rozgałęzionych rozłogów, rozra-stających się poziomo na odległość 3 do 4 m, z których tworzą się nowe pędy.Dzięki syste-mowi rozłogów lukrecja opanowuje teren i tworzy silne, zwarte zarośla.Raz posadzoną trudnowytępić.Lukrecja ma łodygi wzniesione, wysokości 1-1,5 m.Liście nieparzystopierzaste, podobnedo robinii (tzw.białej akacji), skórzaste, lśniące, ciemnozielone.Kwiaty grzbieciste, motylko-wate, barwy fioletowej, liliowej, a czasem białej, zebrane w długie, dość luzne grona.Owocemjest gładki (nie kolczasty) strąk.Roślina rozmnaża się wegetatywnie z rozłogów, a nie z na-sion.Surowiec.Do celów leczniczych zbiera się jesienią lub wczesną wiosną korzenie i rozłogi,płytko okorowuje i suszy w suszarniach ogrzewanych.Otrzymuje się jako surowiec korzeń lu-krecji - Radix Glycyrrhizae (syn.Radix Liquiritiae).Okorowanie ma na celu usunięcie gorz-kiej, zewnętrznej części kory.Surowiec pochodzi z dwóch234głównych odmian lukrecji: var.glandulifera - z łodygą i liśćmi ogruczolonymi, oraz violacea,z fioletowymi kwiatami.Może zawierać domieszkę równowartościowych korzeni Glycyrrhizauralensis Fisch lub Glycyrrhiza korshinskyi Grig., gdyż obie te rośliny występują na terenachsąsiadujących z lukrecją gładką, a surowiec zbiera się ze stanu naturalnego.Wtórnym surowcem otrzymywanym z korzeni wymienionych roślin jest suchy wyciąg lu-krecjowy - Extractum Glycyrrhizae siccum (syn.Extr.Liquiritiae siccum), czyli sok lukrecjo-wy - Succus Glycyrrhizae, przygotowywany przez wytrawianie korzeni wodą i zagęszczanie dokonsystencji stałej.Głównymi dostawcami korzeni są ZSRR i Turcja, a suchego wyciągu - Ita-lia.Surowiec ma zapach słaby, smak słodki, mdły.Podstawowe związki czynne.Korzeń lukrecji zawiera liczne saponiny trójterpenowe, m.in.kwas glicyryzynowy (glicyryzyna) o smaku bardzo słodkim, występujący w surowcu w postacisoli potasowej lub wapniowej, w ilości 2,5-9%, silnie pieniący się w wodzie, słabo natomiasthemolizujący.Stanowi on galakturonid kwasu glicyrytynowego.Zbliżoną budowę mają innesaponiny, np.kwasy echinatowy, glabrykowy i likwirycjowy.W surowcu występują równieżflawonoidy (m.in.izolikwirytygenina i likwirytygenina) biologicznie czynne oraz ich glukozy-dy - likwirytyna i izolikwirytyna, biologicznie nieczynne.Nadają one korzeniowi żółtą barwę.Trzecią grupę związków stanowią pochodne hydroksykumaryny, jak umbeliferon, herniary-na i likumaryna.Jest ponadto związek estrogenny o nie wyjaśnionej strukturze, są fitosterole(np.�-sytosterol), węglowodany, aminokwasy, betaina, cholina, substancja gorzka glicyrama-ryna, gromadząca się w części korowej korzenia.Ponadto występuje żywica (do 5%), niecoolejku eterycznego, sole mineralne i inne związki.Działanie [ Pobierz całość w formacie PDF ]