[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.105 Dwa z tych napisów odnaleziono.Treść jednego z nich (por.OGIS no 598)brzmi: „Żaden cudzoziemiec niechaj nie waży się przekraczać poręczy otaczającej świąty-nię i ogrodzenia.Ten, który by to uczynił, będzie winien swojej śmierci" (Por.EJ.Bicker-mann, The Warning Inscription of Herod's Tempie, JQR 37, 1946-47, s.387 n).106 Albo jeśli trzymać się lekcji kodeksów „zbu-dowano schody na wznoszącym się gruncie".107 Ostatni z tych 14 stopni był szeroki na 10 łokci (ok.5 m), stanowiąc taras mię-dzy schodami i odgradzającym murem.108 Niektóre kodeksy (PAML) mają "jedenastostopniowe" schody, ale niżej (206) jestmowa o 15 schodach.W Middot (23) mówi się o 12 schodach zamiast 19 (14 + 5) u Józefa.109 Z tych dwu ostatnich bram jedna prowadziła z dziedzińca zewnętrznego dodziedzińca niewiast, druga, znajdująca się naprzeciwko, stąd do dziedzińca Izraelitów.110 Z bram, których było cztery po stronie północnej i południowej, północno--wschodnia i południowo-wschodnia prowadziły na wschód, do dziedzińca niewiast.„Własna" brama niewiast prowadziła do dziedzińca Izraelitów.111 Były to położone po wewnętrznej stronie muru pomieszczenia służące do prze-chowywania zapasów wina, drzewa i oliwy.Prawdopodobnie tu znajdowały się sale,gdzie dla bezpieczeństwa składano prywatne mienie (6, 282).Były tu także skarbony(w liczbie 13), do których wrzucano ofiary na potrzeby świątyni (Mk 12, 41 n).112 Chodzi o wymienione wyżej (198) dziesięć bram.113 Jest to brama Koryncka (brama Nikanora w tradycji rabinistycznej i wschodniaz 6, 293, a może też brama Piękna z Dz 3, 2; 10).Por.E.Staufer, Das Tor des NikanorZNW 44, 1952-1953, s.44 nn.Nie jest jasne, dlaczego Józef mówi, że była po zewnę-trznej stronie Przybytku i niektórzy proponują lekcję: „po wschodniej stronie".Brąz koryncki cieszył się sławą w starożytności.114 Jest to Aleksander Lizymach, alabarcha z Aleksandrii, brat filozofa Filona i oj-ciec prokuratora Tyberiusza Juliusza Aleksandra.Zob.45 i 2, 220.115 Zob.wyżej 198.116 Gmach Przybytku nie stał dokładnie w środku placu, lecz 100 m bliżej murupółnocnego niż południowego i 50 m bliżej muru zachodniego niż wschodniego.117 Budynek był węższy z obu stron po 20 łokci od części frontowej.Powstałew ten sposób dwa występy przypominały dwa ramiona.Według Middot (4, 7): „Przyby-tek był w tyle wąski, a na przedzie szeroki jak lew".118 Ta pierwsza brama wiodła z zewnątrz do przedsionka Przybytku (hebr.ulam).Niektórzy w drugiej części tego zdania przyjmują koniekturę Bekkerajak jest w kodeksach) i tłumaczą: „ukazywała niebo niezmierzone i nie za-mknięte".119 Niektórzy tłumaczą (dwa piętra) jako dwa pomieszczenia na jednejpłaszczyźnie, tj.miejsce „święte" (sanctum) i „święte świętych" (sanctum sanctorum).Jednak dwa piętra budynku potwierdza traktat Middot (4, 5b), gdzie jest mowa o „gór-nym Przybytku".W podobnym sensie wyraz ten jest użyty niżej w 211.120 Liście krzewu winnego znajdowały się nad bramą, która prowadziła z przed-sionka do właściwego Przybytku, miejsca świętego (sanctum, hebr.hekal).Natomiastnad wejściem do przedsionka umieszczony był złoty orzeł, który strąciła podburzonamłodzież (l, 651,Antiq.149-167).Krzew winny wspominany jest przez Józefa w Antiq.15, 395 oraz przez Tacyta (Vitis aurea templo reperta — Hist.5, 5).Krzew winny byłsymbolem Izraela znajdującego się pod opieką Bożą.121 To znaczy wysokie na około 25 m i szerokie na 6 m.Tekst w nawiasie jestinterpolacją.122 Zasłony były dwie: jedna (o której tutaj jest mowa) oddzielała portyk od „san-ctum", druga „sanctum" od „sanctum sanctorum" (219).Nazwa „tkanina babilońska"pochodzi stąd, że sztuka wzorzystego tkania szczególnie kwitła w Babilonie.Dobórbarwnego materiału jest wynikiem tradycji biblijnej, a nie dążeniem do symbolicznegoprzedstawiania wszechświata (zob.Antiq.3, 102; 113, 124-133; Wj 25, 4; 26, 1; 26, 31;36).Ta symbolika „kosmiczna" jest pochodzenia późniejszego.Spotykamy ją u Józefaw innych miejscach (niżej 217, 231; Antiq.3, 123; 180) i u Filona (Quis rer.div.Heres197,40; Vita Mosis 2,76; 117).Na sklepieniu niebieskim nie ma zwierzyńca ze względuna zakaz przedstawiania istot żywych (zob.wyżej 192, przyp.101).Zob.A.Pelletier, Le„Voile du tempie" de Jeruzalem en termes de metier, REG 77, 1964, s.70 n.123 Zob.wyżej 209, przyp.119.124 Tzn.„miejsce święte" (sanctum).125 Świecznik opisany jest w Księdze Wyjścia 25,31-40.Salomon sprawił 10 takichświeczników (l Krl 7,49), w świątyni Zarobabela był tylko jeden zrabowany przez Antio-cha Epifanesa (l Mch l, 21) i zastąpiony innym (4,49).Miejsce jego było w południowejstronie „sanctum".Świecznik miał 7 lamp — na słupcu i na 6 ramionach sięgających tejsamej wysokości.W Antiq.3, 145 Józef tak samo łączy siedmioramienny świecznik z sy-stemem planetarnym, ale w BJ 7, 148 n liczbę ramion wiąże z wielkim poszanowaniemliczby „7".Sporządzony z drzewa akacjowego, obitego złotem, stół (Wj.25,23-30; Antiq.3, 139-142) stał w północnej stronie z chlebami pokładnymi.Jest przedstawiony tak, jakświecznik na Łuku Tytusa.Por.W.Eltester, Der siebenarmige Leuchter und der Titusbo-gen, w „Festschrift fur J.Jeremias".Berlin 1964,2, s.62 nn.Z tego samego materiału zbu-dowany był stojący pośrodku ołtarz kadzielny w pobliżu zasłony oddzielającej wejście domiejsca „świętego świętych" (Wj 30, 1-10; 40, 5;Antiq.3, 147 n).126 Miejsce „święte świętych" (hebr.debir) oddzielała od miejsca „świętego" za-słona (jako druga w Przybytku).W świątyni Salomona tutaj znajdowała się Arka Przy-mierza.Do tej części wchodził tylko arcykapłan raz w roku w Dzień Pojednania, abyzłożyć ofiarę kadzielną.127 Według traktatu Middot (4, 3) w świątyni było razem 38 takich pomieszczeń,połączonych z sobą przejściami i ciągnących się w szeregach po stronach: północnej,południowej i zachodniej.128 Podane wyżej wymiary (22x2x3 m) bloków wydają się przesadzone.WedługAntiq.15, 392 miały one 25 łokci długości, 8 wysokości i 12 szerokości (12x4x6).129 Dokładne położenie tego ołtarza (całopalenia) jest sporne.Obszerny jego opisznajduje się w Middot (3, 1-4).Ma on tam również formę kwadratu z rogami w naroż-nikach, lecz mniejsze wymiary.O tym, żeby nie używać żelaza przy budowie ołtarza,por.Pwt 27, 5.Tak samo wspomina o tym traktat Middot (3, 4ab) i dodaje: „żelazo bo-wiem jest stworzone po to, żeby skrócie dni życia człowieka, a ołtarz zbudowany jest poto, żeby życie człowieka przedłużyć".Wspomniana również w Middot 2, 7b bariera byłaprawdopodobnie niskim murem, którym Herod zastąpił drewnianą balustradę otaczającąołtarz i Przybytek (Antiq.13, 373).130 Zob.wyżej 199.131 Por.przepisy w Kpł 22, 7, 1-9; C.Ap.2, 103 n.132 Por.przepisy w Kpł 21,16-23; Antiq.3, 278 n.133 O zakazie picia trunków przez kapłanów przed wejściem do świątyni zob.Kpł10,8-11.134 O zasłonie sporządzonej z wielobarwnych materiałów zob.wyżej (212).Szatyarcykapłana i zwykłego kapłana są obszerniej opisane przez Józefa w Antiq.3, 151-178w oparciu o Księgę Wyjścia 28.Przewiązka była przepaską zakrywającą biodra i uda.(Wj 28, 42; Antiq.3, 152).Spodnia szata utkana była z bisioru i miała kształt sześcianu [ Pobierz całość w formacie PDF ]