[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Nie sposób powiedzieć, jaki będziejej udział w światowej produkcji wyrobów przemysłowych czy w światowym GNP.Wartoprzypomnieć, \
e w 1951 r.GNP Japonii równał się jednej trzeciej brytyjskiego i jednejdwudziestej (!) Stanów Zjednoczonych, a przecie\
po zaledwie trzech dziesięcioleciach stałsię dwukrotnie wy\
szy od GNP Wielkiej Brytanii i stanowi niemal połowę GNP USA.Oczywiście, w ciągu tych dziesięcioleci tempo wzrostu gospodarczego Japonii byłoniezwykle wysokie z powodu ró\
nych okoliczności specjalnych.Według jednak wielu ocen75gospodarka japońska w ciągu najbli\
szych kilkudziesięciu lat nadal będzie sięnajprawdopodobniej rozwijać o 1,5 2 proc.rocznie szybciej ni\
gospodarka innych wielkichkrajów (oczywiście z wyjątkiem chińskiej) *.Z tego właśnie względu tacy uczeni, jakHerman Kahn i Ezra Vogel, twierdzą, \
e Japonia będzie pod względem gospodarczym wpoczątkach XXI w.państwem numer l, nic te\
dziwnego, \
e perspektywa taka rozpalawyobraz
nię wielu Japończyków.Jak na kraj, na który przypada zaledwie 3 proc.ludnościświata i tylko 0,3 proc.obszaru nadającego się do zamieszkania przez człowieka, sprawia towra\
enie osiągnięcia niemal niewiarygodnego; i gdyby nie mo\
liwości nowej techniki, a\
kusiłoby, \
eby uznać, i\
Japonia bliska ju\
jest* Zakładając, \
e tak się stanie, trudno jest jednak ze względów technicznych sugerować, jakto będzie dokładnie wyglądać w liczbach.Wiele danych statystycznych, będących wpowszechnym u\
yciu (na przykład dane, którymi posługuje się CIA), przy porównaniachmiędzynarodowych mają za podstawę dolary USA i rynkowe kursy walut, tak więc spadekkursu dolara wobec jena o niemal 40 proc.w latach 1985 1986 mógł bardzo podwy\
szyćjapoński GNP w porównaniu z GNP USA (a tak\
e w porównaniu z GNP ZSRR, poniewa\
tenostatni często oblicza się w  średniej geometrycznej" dolara)7e.Zwykłe podniesienie kursu jena z obecnego poziomu do poziomu 120 lub nawet 100 jenów zadolara  a zdaniem niektórych ekspertów gospodarczych taki właśnie jest kurs prawdziwy""  sprawiłoby, \
e GNP Japonii miałby poziom zbli\
ony do GNP USA iznacznie wy\
szy od rosyjskiego.To właśnie z powodu szybkich wahań kursów niektórzyekonomiści wolą posługiwać się porównywaniem  siły nabywczej", ale zastosowanie tejmiary te\
nie jest wolne od problemów.(Przypis autora).i -y  -maksymalnego wykorzystania swego potencjału ludzkiego i swej ziemi, oraz \
e jak innewzględnie niewielkie państwa peryferyjne lub wyspiarskie (Portugalię, Wenecję, Niderlandy,nawet w swoim czasie Wielką Brytanię) pewnego dnia zepchną ją w cień państwa o du\
owiększych zasobach, którym do tego potrzebne jest tylko skopiowanie jej skutecznych metoddziałania.W dającej się przewidzieć przyszłości  tor lotu" Japonii będzie jednak nadal piął sięw górę.Niezale\
nie od tego, jaką stosuje się miarę do oceny obecnych i przyszłych osiągnięć Japonii,wybijają się na czoło dwa fakty.Jednym jest ogromna wydajność i ogromny rozkwitgospodarczy Japonii  w dodatku w obu tych dziedzinach nastąpi dalszy wzrost.Drugim jestto, \
e jej siła militarna i jej wydatki na obronę nie pozostają w \
adnym stosunku do jej pozycjiw gospodarczym porządku świata.Japonia ma rozsądnych rozmiarów marynarkę wojenną(składającą się m.in.z 31 niszczycieli i 18 fregat), obronne lotnictwo i skromnej wielkościwojska lądowe, ale w zestawieniu z innymi państwami jej potencjał wojskowy jest du\
oniniejszy, ni\
był w latach trzydziestych, a nawet w latach 1910 1920.Z punktu widzeniadyskusji o  dzieleniu cię\
arów" *" (wydatków na obronę) jeszcze istotniejszy jest fakt, \
eJaponia przeznacza na obronę stosunkowo niewielkie sumy.Według danych opublikowanychw  The Military Balance" Japonia wydała na obronę w 1983 r.11,6 mld dolarów  wobec21 24 mld dolarów wydanych na ten cel przez Francję, Niemcy Zachodnie czy WielkąBrytanię i kolosalnej sumy 239 mld dolarów wydanej przez Stany Zjednoczone.Tak więcprzeciętny Japończyk musiał w owym roku zapłacić na obronę tylko 98 dolarów, podczas gdyprzeciętny Brytyjczyk zapłacił 439 dolarów, a przeciętny Amerykanin 1023 dolary".Jeśliwez
mie się pod uwagę obecną prosperity Japonii, odnosi się wra\
enie, \
e krajowi temu udałosię dosyć łatwo wywinąć z ponoszenia kosztów obrony, i to w dwojakim sensie: po pierwsze,korzysta on z ochrony zapewnianej przez innych  mianowicie przez Stany Zjednoczone; podrugie, niski poziom wydatków na obronę pozwala mu utrzymać na niskim poziomie wydatkipubliczne i w ten sposób przeznaczyć więcej środków na rozwój przemysłu, wyrządzającegotakie szkody konkurentom amerykańskim i europejskim M.Gdyby Japonia uległa naciskom ze strony rządu USA oraz innych krytykujących jąprzedstawicieli Zachodu i zwiększyła swe wydatki na obronę do poziomu, jaki mają one weuropejskich państwach NATO  przeciętnie 3 4 proc.GNP  spowodowałoby todramatyczną zmianę sytuacji i uczyniło z niej trzecią (Japonia dzieliłaby to miejsce zChinami) potęgę wojskową świata, wydającą na obronę ponad 50 mld dolarów rocznie.Niema te\
\
adnych wątpliwości, \
e Japonia ze swym potencjałem technicznym i produkcyjnymmogłaby na przykład zbudować odpowiednią flotę lotniskowców czy zaopatrzyć się w brońodstraszającą w postaci pocisków rakietowych dalekiego zasięgu.Przyniosłoby toniewątpliwie korzyści firmom japońskim  takim jak Mitsubishi  a jednocześnie stworzyłoprzeciwwagę na Dalekim Wschodzie dla potęgi radzieckiej, a więc stanowiłoby pomoc dlanadmiernie rozciągających swe siły Stanów Zjednoczonych [ Pobierz całość w formacie PDF ]