Ksiega Henrykowska

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Niech więc będzie wiadomo naszym następcom, którzy w przyszłościBogu w tym klasztorze służyć będą, że cokolwiek wielkiego czy teżmałego zostało temu klasztorowi zatwierdzone przed najazdem pogan,nikomu nie są obowiązani nic w tych sprawach odpowiadać.Wzywamyprzeto panów i braci naszych, ażeby w to niniejsze dziełko i wszystkiewywody w tej książce skrzętnie wglądali i często odnawiali w swejpamięci, ażeby swoim przeciwnikom byli w stanie odpowiadać z należy-tym uzasadnieniem.Oto, panowie i bracia, dzieje tego klasztoru przed najaz-dem pogan na tę ziemię wydają się być wyło żone w do-stateczny sposób i bardzo jasno.Należy zaś wiedzieć, żepoganie wkroczyli na tę ziemię śląską r.P.1241 i tegoż roku9 kwietnia zabili pod Legnicą pana Henryka, szczęsnejpamięci sławnego księcia tej ziemi.A tenże książę, jakdługo żył, panował potężnie także w Wielkopolsce a chlub-nie w Krakowie.We wspomnianym wyżej dniu, mianowicie9 kwietnia, niechaj będzie obchodzona w tym klasztorzeuroczyście jego rocznica po wieczne czasy.Ponieważ sprawy tego klasztoru przed najazdem poganzdają się już być dostatecznie wyłożone, obecnie zajmie-50Włodzisław lub Władysław, czwarty z kolei wieku syn Henryka Pobożnego, ur.w r.1237 (?), po studiach w Padwie uzyskał prepozyturę w Wyszehradzie w Czechach dziękipoparciu wuja swego a króla Czech Przemyśla Ottokara II, na którego dworze od r.1256przebywał.Mianowany kanclerzem tegoż uzyskał też dzięki jego poparciu arcybiskupstwow Salzburgu w r.1265.Ale od r.1248 był obok księcia Henryka III współrządcąwydzielonej im w przeprowadzonym wówczas podziale Zląska dzielnicy wrocławskiej, a pośmierci Henryka III 1266 r.objął rządy tej dzielnicy w imieniu własnym i z tytułu opieki nadnieletnim bratankiem Henrykiem IV.Najpełniejszą charakterystykę księcia Włodzisławaobecnie posiadamy w pracy Silnickiego, 1.c., s.159 164. 41my się troskliwie opowiedzeniem o tym, co po najezdziepogan zostało temu klasztorowi nadane i potwierdzone,ażeby następcy nasi bez błędu i w sposób należycie uzasad-niony umieli odpowiadać swoim przeciwnikom.Pierwszy t r a k t a t o Sch�nwalde.Drugi o cząstce Głębowic, k t ó r a nadana została ponajezdzie pogan.Trzeci o Brukalicach.[IX]I.O Sch�nwalde.O Schonwalde i na jakiej podstawie klasztorposiada tę wieś, należy wiedzeć, że potok, który się zwie Budzów,wytryska u stóp Góry Czeskiej51 i płynie przez okolice opadające w dółaż do wody, która się nazywa Węza.Stąd też za dawnych czasów lasdookoła tego potoka nazywał się Budzów.Zanim klasztor tu założono,zasiedlił w tym lesie pan Henryk, stary książę, z przydomkiem Brodaty,wieś, którą nazwał imieniem potoka Budzów.W sprawie tej lokacji dałniejakiemu Menoldowi, pierwszemu sołtysowi wsi, przywilej w tensposób spisany:Pierwszy przywilej sołtysa z Budzowa.W imię Zbawcy,Amen.My, Henryk, z Bożej łaski książę Zląska, pragniemy, aby byłowiadomo ludziom obecnych czasów i przyszłych, iż Menoldowi daliśmywieś, która się nazywa Budzów, do zasiedlenia w liczbie 50 łanów zakażdy szósty łan, który będzie wolny od opłaty wszelkiego czynszui dziesięcin, a jeżeli coś lasu pozostanie więcej ponad 50 łanów,dołączyliśmy go do wspomnianej wsi na tych samych prawach.Nadaliś-my także pomienionemu Menoldowi młyn i karczmę na wieczysteposiadanie prawem dziedzicznym jemu i jego dziedzicom lub komukol-wiek na przyszłość zechcą odprzedać wraz ze wspomnianym wyżej coszóstym łanem.Dla ulżenia zaś, które się nazywa hollunge, nadajemywspomnianej wsi wolniznę 14 lat, a również pragniemy, aby pomienionawieś korzystała z tegoż samego prawa i (miała te same obowiązki)świadczeń, jakie przysługują wsiom uprzywilejowanym koło Salzborn.Działo się w Niemczy, w roku Aaski 1221.Przez jak długi czas Menold był rzą dcą w Budzowie.Otóżten Menold rządził tym osiedlem z upoważnienia księcia przez 6 lat,zanim klasztor został założony, lecz niczego nie wskórał, ponieważ51 Górą Czeską" nazywa tu autor Góry Sowie. 42doznawał wielkich przeszkód od ojca komesa Piotra z Piotrowie i jegobrata, którzy nazywani byli przydomkiem z krzywą żoną".O ichgwałtach i złośliwości byłoby dużo do powiedzenia.Lecz ponieważ jużz woli Boga śmierć ich doścignęła, pomijamy ich a opiszemy to, co jestbardziej potrzebne.%7łe książę pan Brodaty rzeczywiście nadał klasztorowiBudzów.Gdy się to działo, pomieniony książę pan przy założeniu tegoklasztoru nadał mu ów las czy też wieś na wieczyste posiadanie.Uzasadnienie tego nadania jest w przywileju fundacyjnym klasztorudokładnie opisane, przeto tutaj niechaj tyle o tym wystarczy.Jak książę pan Henryk, zabity przez pogan, z a t w ie r dz iłklasztorowi Rudno.Obecnie o Rudnie i z jakiego powodu ten lasprzypadł klasztorowi.Za owych dni, gdy książę Henryk Brodaty zacząłzakładać klasztor zakonnic w Trzebnicy, posiadał Ilik, syn Wilka, kołoCzerniawy pewien las, który się nazywa Skępa.Ten las książę pan, ażebygranice trzebnickie jak najbardziej rozszerzyć koło Czerniawy, uzyskałdrogą zamiany od Ilika, nadając mu za jego las Skępa wspomniany lasRudno i wieś Jaksonowo, która położona jest na polach niedaleko odGóry Zląskiej52.Gdy zaś ten Ilik ów las Rudno posiadał przez pewienczas, sprzedał go komesowi Mroczkowi, synowi Przecława, za 28grzywien srebra.Pózniej zaś komes Mroczko sprzedał go panu Kon-radowi notariuszowi za 34 grzywien srebra.Z tej sumy srebra panKonrad notariusz zapłacił Mroczkowi wobec księcia przed najazdempogan 30 grzywien, a pan Bodo, opat tego klasztoru, temuż Mroczkowipo najezdzie pogan 4 grzywny.O notariuszu Konradzie, kim był? Lecz ponieważ w różnychczasach wielu było w tej ziemi notariuszów o imieniu Konrad, pragniemybraciom, naszym następcom, wyszczególnić imiona niektórych notariu-szów tej ziemi, ażeby wiedzieli, co to za Konrad i w jakim czasie byłnotariuszem; bo on temu klasztorowi tak wielką dał jałmużnę, iż za niegogorliwie niechaj się modlą, tak jak są zobowiązani.Którzy notariusze byli dobroczyńcami tego klasztoru.Był przeto za naszych czasów pierwszym notariuszem śp.pan Mikołaj,przez którego ten klasztor.(został założony).O jego zbożnych dziełach52Tj [ Pobierz całość w formacie PDF ]