[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Piętnasty rok rządów cesarza Tyberiusza, następcy Augusta, to najprawdopodobniej lata28 29 po Chr.Tyberiusz objął rządy jako Collega Imperii w r.12 po Chr.Piłat zarządzał Judeą w latach 26 36 po Chr.Do obowiązków namiestnika należało przedewszystkim czuwanie nad regularnymi wpływami podatków do skarbu Imperium.Namiestnikowi przysługiwało również prawo wydawania wyroków śmierci (ius gladii) wwypadkach przewidzianych rzymskim kodeksem karnym.Wśród prowincji poddanych władzyRzymu niektóre niedostatecznie jeszcze ujarzmione państwa były poddane wprostimperatorowi  stąd nazwa: provinciae imperatoriae  mimo że bezpośrednia władza w owychprowincjach należała do propretorów.Inne, spokojniejsze i od dłuższego czasu już należące dowspólnoty rzymskiej kraje nosiły miano prowincji senatorskich (provinciae senatoriae) i byłypoddane władzy tzw.prokonsulów.Judea, ze względu na ustawiczne bunty jej mieszkańców,stanowiła część cesarskiej tj.imperatorskiej prowincji Syrii.Królestwo Heroda Wielkiego po jego śmierci (r.4 przed Chr.) podzielili między siebietrzej synowie Heroda: Archelaos, Herod Antypas i Filip.Archelaos, jako najstarszy wiekiem,otrzymał tytuł etnarchy, tj.głowy ludu, pozostali dwaj bracia nazywali się tetrarchami, czyli szefami czwartych części.Archelaos zarządzał Judeą, Samarią i Idumeą.Z czasem władzerzymskie w dowód uznania zezwoliły Archelaosowi na posługiwanie się tytułem króla, cozresztą nie uchroniło go przed póz
niejszymi niełaskami, po których nastąpiło zesłanie go doGalii.Herod Antypas był tetrarchą Galilei i Perei w latach 4 przed Chr. 39 po Chr.Był jużwspominany w związku z uwięzieniem i ścięciem Jana Chrzciciela (Mt 14,1; Mk 6,14 29).Jezus powiedział o nim: Idz
cie i powiedzcie temu lisowi (A
k 13,32).Filip, syn HerodaWielkiego i Kleopatry, był tetrarchą północno-wschodniej części Palestyny, tj.Iturei orazkrainy trachonickiej, w latach 4 przed Chr. 34 po Chr.Odbudował miasto Betsaidę, a w celuupamiętnienia swoich rządów kazał wznieść miasto, zwane potem Cezareą Filipową.OLizaniaszu, tetrarsze Abileny, wiadomo tylko to, co wspomniał właśnie przy tej okazji A
ukasz.Pewna inskrypcja znaleziona w tej prowincji  na północny zachód od Damaszku  potwierdzanotatkę A
ukasza.2.Józef, zwany Kajfaszem, był arcykapłanem w latach 18 36 po Chr.Annasz zaś został tuwymieniony albo dlatego, że jako były arcykapłan (6 15 po Chr.) był teściem Kajfasza, albodlatego, że cieszył się jeszcze wciąż wielkim poszanowaniem wśród ludu.Wyrażenie:skierowane zostało słowo Boże do Jana, jest nawiązaniem do starotestamentowych opisówpowołań proroków przez Boga (por.Jr 1,2.5.11; 20,9; Oz 1,1; Jl 1,1 itd.).3.Wspomniany tylko w poprzedzającym kontekście chrzest głoszony przez Jana tymrazem jest opisany dość dokładnie, a zwłaszcza jego funkcja przemieniająca człowieka.Pokutabowiem, o której tu mowa, jest przekładem terminu greckiego (�����o��), który oznacza wpierwszym rzędzie przemianę, nawrócenie, inne ustawienie całej osobowości człowiekawzględem Boga i bliz
niego.Obmyciu wodą, czyli samej ceremonii chrztu, towarzyszyłozawsze nawoływanie do pokuty.Przeto i z tego tytułu również chrzest udzielany przez Janasłusznie był nazwany chrztem nawrócenia, tu i gdzie indziej (Mk 1,4; Dz 13,24; 19,4).4 6.Sens cytowanych wierszy Izajasza w interpretacji autora trzeciej Ewangelii zdaje siębyć następujący: Jan ma nie tylko prostować drogi Pańskie; jego obowiązkiem jest niejakowytyczać ścieżki Mesjaszowi (Iz 40,4).Zapowiedz
 wypełniania dolin zdaje się odnosić dobiednych i zgłodniałych, którzy będą nasyceni w czasie mesjańskiej szczęśliwości (por.A
k1,52), słowa zaś o górach i wzniesieniach poniżonych  to chyba aluzja do upokorzeń, jakiemiały spotkać wyniosłych i pysznych tego świata.WEZWANIE DO NAWR�CENIA (3,7 9)7Mówił więc do tłumów, które wychodziły, żeby przyjąć chrzest od niego: �Plemię żmijowe, ktowam pokazał, jak uciec przed nadchodzącym gniewem? 8 Wydajcie więc godne owocenawrócenia; i nie próbujcie sobie wmawiać:  Abrahama mamy za ojca , bo powiadam wam, że ztych oto kamieni może Bóg wzbudzić potomstwo Abrahamowi.9 Już siekiera jest przyłożona dokorzenia drzew.Każde więc drzewo, które nie wydaje dobrego owocu, zostaje wycięte i w ogieńwrzucone�.7 8.Nauczanie Jana obfitowało w sformułowania mocne, radykalne i nawiązywałoprawie zawsze do przyszłego gniewu Bożego.Skutków tego gniewu można by uniknąć tylkoprzez natychmiastowe zawrócenie z dotychczasowej drogi życia, przez postępowanie, któremogłoby być nazwane wydawaniem owoców nawrócenia.Samo pocieszanie się myślą opochodzeniu od Abrahama w niczym nie zmieni godnego opłakania stanu moralnegogrzeszników.Pan Bóg może nawet z kamieni wzbudzić sobie synów Abrahama, jeśli tylkozajdzie tego potrzeba.Jest to myśl, której rozwinięciu Apostoł Paweł poświęci prawie cały Listdo Galatów i znaczną część Listu do Rzymian.9.Gniew Boży ujawni się w pełni dopiero kiedyś, w przyszłości, ale siekiera do korzeniadrzew już jest przyłożona.Jeśli się człowiek nie opamięta, będzie skazany na zagładę tak, jakwycina się drzewo nie rodzące owoców i wrzuca do ognia na spalenie.Ten sam fragmentkatechezy Jana Chrzciciela został przekazany także przez Mateusza.A
ukasz złagodziłcokolwiek sam początek tej perykopy.Gdy w relacji Mateusza wyrażeniem  plemię żmijoweJan piętnuje tylko faryzeuszy i saduceuszy, to według A
ukasza Jan zwraca się w ten sposób dotłumów, które się gromadziły, żeby przyjąć chrzest od niego.Ostrość wystąpień Janawzględem ludzi, którzy przecież dobrowolnie przychodzili do niego, tłumaczy się tym, żeludzie owi wierzyli w magiczną jakby moc chrztu, którego Jan udzielał, ale wcale nieodmieniali swego dotychczasowego trybu życia.Otóż chrzest udzielany przez Jana tylko wtedymiał jakiś sens, kiedy wiązał się z odmianą życia [ Pobierz całość w formacie PDF ]