Eco Umberto Zapiski na pudelku od zapalek (2)

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Pierwsza to ludzie z niewidocznym nie-kiedy kalectwem, którzy muszą być w stałym kontakcie z lekarzem i pogotowiem ra-tunkowym.Chwała niech będzie technice za oddanie im do dyspozycji tak pożyteczne-go aparatu.Na drugim miejscu są ci, którzy ze względu na poważne obowiązki zawo-dowe muszą być przez cały czas do dyspozycji (oficerowie straży pożarnej, lekarze rejo-nowi, transplantatorzy organów, oczekujący na świeże zwłoki, a także Bush, gdyby bo-wiem jego zabrakło, świat wpadłby w ręce Quayle a).Dla tych ludzi telefon to twardakonieczność, nie mająca nic wspólnego z przyjemnością.Jako trzeci idą cudzołożnicy.Dopiero teraz, po raz pierwszy w historii, mają moż-liwość odbierania od swojego potajemnego partnera informacji tak, by rozmowy nieusłyszeli członkowie rodziny, sekretarki ani złośliwi koledzy.Wystarczy, żeby tylkoona i on znali numer (albo on i on, ona i ona; jakoś wyleciały mi z głowy inne możli-we kombinacje).Wszystkie trzy wymienione powyżej kategorie mają prawo do nasze-go szacunku.Jeśli chodzi o dwie pierwsze, gotowi jesteśmy znieść to, że zakłóci się namspokój w restauracji albo podczas pogrzebu, natomiast cudzołożnicy są zazwyczaj bar-dzo dyskretni.Pozostałe dwie kategorie są natomiast grupami ryzyka (również dla siebie, nie tylkodla nas).Pierwsza z nich to osoby nie potrafiące ruszyć się na krok, jeśli nie mają możli-wości, by plotkować o błahych sprawach z przyjaciółmi i krewnymi, z którymi dopieroco się rozstały.Bardzo trudno jest wyjaśnić im, dlaczego nie powinny tego robić.Skoronie potrafią opanować pędu do kontaktu z innymi ani cieszyć się chwilami samotności,zainteresować się tym, co robią w danej chwili, smakować oddalenia po okresie sma-kowania bliskości, skoro nie potrafią ukryć swojej wewnętrznej pustki, a nawet czyniąz niej symbol i sztandar, no cóż, sprawa podpada pod kompetencję psychologa.Tacy lu-dzie są uciążliwi, ale musimy zrozumieć ich straszną wewnętrzną jałowość, dziękowaćBogu, że nie jesteśmy w ich skórze, i wybaczać (nie daj się natomiast opanować szatań-skiej radości, że nie jesteś taki, oznaczałoby to bowiem pychę i brak miłosierdzia).Uznajich za swoich bliznich i nastaw drugie ucho.78Ostatnia kategoria (należą do niej także, na najniższym szczeblu drabiny społecz-nej, nabywcy telefonów atrap) to osoby, które pragną pokazać publicznie, że ludzieuganiają się za nimi, szczególnie w związku z interesami.Rozmowy, jakich musimy wy-słuchiwać na dworcach lotniczych, w restauracjach i pociągach, dotyczą niezmiennietransakcji walutowych, niedotarcia na miejsce transportu szyn profilowanych, nalega-nia w sprawie wyprzedaży partii krawatów oraz innych spraw, które w intencji rozma-wiającego pasują do stylu Rockefeller.Rzecz w tym, że mechanizm podziału na klasy działa w sposób przerażający, gdyżtaki nowobogacki, nawet jeśli zarabia ogromne sumy, nie wyzbył się atawistycznegoproletariackiego piętna, nie wie, jak posługiwać się sztućcami do ryb, zawiesza małp-kę w tylnym oknie swojego ferrari, świętego Krzysztofa na tablicy rozdzielczej prywat-nego odrzutowca albo mówi managment ; nie bywa więc u księżnej de Guermantes (idręczy go pytanie, dlaczego, skoro ma jacht tak długi, że właściwie jest mostem od brze-gu do brzegu).Taki człowiek nie wie, iż Rockefeller nie potrzebuje telefonu, gdyż ma sekretariattak wielki i sprawny, że w najgorszym razie, kiedy umiera mu dziadek, przybywa szo-fer i szepcze mu coś do ucha.Człowiek możny to taki, który nie musi rozmawiać z każ-dym, kto zadzwoni, a nawet jak zwykło się mawiać jest niedostępny.Nawet na ni-skim szczeblu dyrektorskim dwoma symbolami sukcesu jest klucz do własnego gabine-tu i sekretarka, która mówi: Szef właśnie wyszedł.Dlatego ten, kto popisuje się telefonem komórkowym jako symbolem władzy, wbrewswoim intencjom ujawnia wszystkim swoją podrzędną pozycję, nawet bowiem trzyma-jąc w ramionach kobietę musi podrywać się na baczność za każdym razem, kiedy dzwo-ni byle pełnomocnik dyrektora; jest skazany na ściganie dniem i nocą dłużników, by ja-koś wyżyć, a bank z powodu jakiegoś czeku bez pokrycia nie daje mu spokoju podczasPierwszej komunii córki.Lecz fakt demonstracyjnego korzystania z telefonu komórko-wego świadczy, że o tym wszystkim nie wie, co potwierdza jego bezapelacyjną margi-nalizację społeczną.(1991)79JAK PODR�%7łOWA AMERYKACSKIMI POCIGAMIMożna podróżować samolotem cierpiąc na chorobę wrzodową, świerzb, kolanapraczki, łokieć tenisisty, ognie świętego Antoniego, AIDS, suchoty galopujące i trąd.Ale nie na przeziębienie.Każdy, kto tego spróbował, wie, że kiedy samolot zniża się na-gle z wysokości dziesięciu tysięcy metrów, pojawiają się bóle w uszach, ma się wraże-nie, że głowa zaraz pęknie, i człowiek zaczyna walić pięściami w okienko, gdyż chce sięza wszelką cenę wydostać, nawet bez spadochronu.Chociaż o tym wiedziałem, zaopa-trzyłem się w krople do nosa o piorunującym działaniu i wyruszyłem z przeziębieniemdo Nowego Jorku.Skończyło się zle.Kiedy wysiadłem z samolotu, miałem uczucie, jak-bym leżał na dnie Rowu Filipińskiego; widziałem, jak ludzie otwierają usta, ale nie sły-szałem żadnego dzwięku.Lekarz wyjaśnił mi pózniej na migi, że dostałem zapalenia bę-benków, nafaszerował mnie antybiotykami i surowo zakazał lotów przez następne trzytygodnie.Ponieważ miałem w programie pobyt w trzech różnych miejscowościach naWschodnim Wybrzeżu, poruszałem się pociągiem.Koleje amerykańskie to obraz tego, jaki byłby świat po wojnie atomowej.Nie chodzio to, że pociągi nie wyjeżdżają, lecz że nie docierają do celu, ulegają rozbiciu po drodze,przyjeżdżają z sześciogodzinnym opóznieniem, więc trzeba na nie czekać na ogrom-nych, lodowatych i pustych dworcach, gdzie nie ma baru, są za to typki, z którymi lepiejnie zawierać znajomości, gdzie pełno podziemnych przejść przypominających nowo-jorskie metro z Powrotu na planetę małp [ Pobierz całość w formacie PDF ]