[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Jeżeli element sugestywny stosuje się jako podtrzymanie lub jako główny mechanizm terapii,to składnik ten przy ocenie skutków działania różnych rodzajów terapii niależy uznać zazakłócający.Jawimy wtedy o reakcji placebo.Jest ona często przyczyną dużych sukcesów nowych lekarstw czy metod.Dopiero póz
niejsza analiza rezultatów wskazuje na konieczność odwołania pierwotnieentuzjastycznych oświadczeń.W prowadzonych aktualnie badaniach farmakologicznych próbuje się uniknąć tego przezustalenie wartości leków za pomocą tzw.podwójnie ślepej metody (double bli 4: jedna grupapacjentów otrzymuje wówczas substancję właściwą, a druga grdpaw tych samych warunkachtak samo wyglądającą substancję obojętną (placebo).O tym, jakie lekarstwo otrzymał, nie wie ani sam pacjent, ani pracownik oceniający wyniki,chodzi bowiem o to, aby na ocenę nie wpłynęło jego własne nastawienie Y.Y W badaniach nad działaniem śro-dków farmakologicznych coraz częściej stosuje sięolrócz grupy eksperymentalnej otrzymującej właściwy lek, dwie grupy kontrolne: jedna grupakontrolna nie dostaje żadnego leku, druga otrzymuje placebo.Waurtośćleku jet tym większa, im większy stopień poprawy notuje się w grupieeksperymentalnej w porównania z dwiema grupami kontrolnymi, (Przrp, tłum).152.Efektom placebo poświęcono szereg badań naukowych, w wyniku którychstwierdzono, że niektórzy ludzie reagują silnie na placebo (placebo-redctor) , a inni niereagują (placebo-nonredctor).Efekt placebo stosuje się także przy badaniu skuteczności metod psychoterapeutycznych.Trudno tu'jednak znalez
ć analogię do metody double blind, używanej w farmakoterapii: nieuda się przecież zastosować psychoterapii, tak samo wyglądającej, ale nie zawierającejdziałającej substancji".Dlatego nie brak nawet głosów, że działanie wszelkiego rodzaju metodpsychoterapeutycznych polega w zasadzie na sugestii i w związku z tym rodzaj zastosowanejprocedury właściwie nie ma znaczenia.Na korzyść tych poglądów wydają się przemawiać także porównawcze anializy statystycznie,wykazujące jednakowe efekty przy zastosowaniu rozmaitych metod i rozmaitych podejśćterapeutycznych.Jeżeli nawet nie będziemy całkowicie zgadzać się z tymi poglądami.faktem jest, że czynnik sugestii towarzyszy każdej nieładzie terapii.Sugestia pośrednia czy bezpośrednia stosowana na jawie jako samodzielna metodaterapeutyczna bywa przeważnie zaliczana do psychoterapii podtrzymującej.Przy systematycznym wykorzystywaniu sugestii stosuje się ją zwykle w stanie hipnotycznym.Dlatego też podstawową problematykę i technikę hipnozy i hipnoterapii omówimy bardziejszczegółowo. Istota hipnozy Hipnoza jest stanem psychicznym charakteryzującym się zwyklepodwyższeniem podatności na sugestię i istnieniem specjalnego stosunku międzyhipnoyzerema hipnotyzowanym (raportem).Raport polega na wywieraniu przez hipnotyzera wpływu na percepcję,.153.sady, emocje i zachowamie pacjenta.Stan ten może bye.podobny do snu, ale nie jest to warunek konieczny.Z punktu widzenia jej istoty hipnoza jest złożonym konglomeratem wzajemnie siękrzyżujących i wpływających na siebie zjawisk i procesów, do których należą przedewszystkim sugestywność, dysocjacja świadomości, zmiana sutbiektywnego spostrzeganiarzeczywistości, szczególnego rodzaju kontakt interpersonalny, regresja do poziomuinfantylnej zależności, zmiana struktury ocen i percepcji, odgrywanie roli oraz częściowehamowanie.Wymienione zjawiska i procesy pojedynczo pojawiają się także w innych,niehipnotycznychstanach (na przykład odgrywanie roli również w świadomej symulacjądysocjacja świadomości w patologicznych stanach zamroczeniowych: częściowe hamowanietakże w stanie normalnego snu z marzeniami itp) , a w poszczególnych przypadkach hipnozynie występują w stopniu jednakowym lub mogą nie występować wcale.Tak więc możliwa jest autohipnozabez kontaktu interpersonalnego, stan transu hipnotycznegobez podwyższonej sugestywności i, aktywna hipnoza'bez częściowego hamowania.W zależności od znaczenia przypisywanego poszczególnym procesom rozróżnia się szeregteorii usiłujących wyjaśnić hipnozę.Niektóre objawy mogą odgrywać różną rolę w zależności od głębokości hipnozy.Na przykład, odprężenie, senność i inne objawy przypominające sen są w przypadku lekkiej iśredniej hipnozy charakterystycznymi cechami umożliwiającymi odróżnienie stanuhipnotyczniego od reagowania na sugestię na jawie: w stanie głębokiej hipnozy ich obecnośćzależy raczej od podanych sugestii, ewentualnie od techniki hipnotycznej i oczekiwańpacjenta, ale dla charakte-rystyki stanu jest to nieistotne.Rozważa się niekiedy możliwość operacyjnej defil 54.nicji pojęcia hipnozy przez określenie tego, co musi zostać dokonane, aby wywołaćstan hipnotyczny, a więc przez wskazanie techniki hipnotycznej.Ponieważ jednak sposoby wprowadzania w stan hipnotyczny mogą się bardzo różnić-niekiedysą to metody wyraz
nie niespecyficzne (np [ Pobierz całość w formacie PDF ]